معرفی گرایش شیلات

مهندسی منابع طبیعی

منابع طبیعی, امروزه و در دنیای کنونی, از جمله مهمترین و بحث برانگیزترین مقوله هایی است که گاه بیشترین و جدی ترین رویکردها و توجه های جوامع مختلف را به خود معطوف داشته است. هر کشوری با اتکا به دانش و آموخته های متخصصان خود, استفاده بهینه و حفظ و نگه داری منابع و سرمایه های ملی را سرلوحه کار خویش قرار داده, در پی آن است که به بهترین وجه ممکن از آنها استفاده و بهره وری نماید, آن طور که لطمه و صدمه جدی به آن وارد نسازد. 
بدیهی است, رشد بی رویه جمعیت و افزایش ساکنان روی زمین (که هر روز بر تعداد آن افزوده می شود) خطرات جدی فراوانی را متوجه منابع طبیعی ساخته و رفته رفته می رود تا به بحرانی عظیم در سطح جهانی مبدل شود. راهکارهای جدیدی که توسط پژوهشگران و صاحب نظران در زمینه استفاده صحیح و نگهداری و مراقبت شایسته درباره منابع طبیعی ارائه می شود نیز اصولاً در بسیاری از کشورهای در حال توسعه جدی گرفته نمی شود و مهم تلقی نمی گردد. لذا از آنجا که منابع طبیعی محدودند و از سویی سرمایه اصلی جوامع به شمار می آیند, شایسته است از جانب کشورها توجه عمیق به آنها شده و اهمیت لازم داده شود, زیرا با نابودی منابع طبیعی, علاوه بر انحلال سرمایه حیات نسل آینده بشر, سلامت آدمی و زندگانی بشر بر روی کره خاکی مورد تهدید قرار خواهد گرفت. 
در این راستا, تلاش شده است که در کشور ما در زمینه حفظ, نگهداری و استفاده بهینه از منابع طبیعی, رشته های دانشگاهی مختلفی دایر شود و به تربیت و آموزش افراد علاقمند بپردازد. گنجاندن مجموعه مهندسی منابع طبیعی همراه دیگر رشته های دانشگاهی آموزش عالی کشور, به همین منظور صورت گرفته است.

معرفی گرایش شیلات

صنعت شیلات در کشور مادر مقایسه با تحولاتی که در صید و صیادی جهان در 50 سال اخیر روی داده، نسبتاً جوان است و حتی سرانه مصرف ماهی در ایران از 7 کیلوگرم تا سال 1385فراتر نرفته است؛ رقمی که هم ردیف سرانه ماهی در کشورهای فاقد ذخایر آبزیان است. این در حالی است که آبزیان، به دلیل کاهش کلسترول خون، جلوگیری از بروز بیماری های قلب و عروق،وجود انواع اسیدهای آمینه مورد نیاز برای رشد و نمو بدن و داشتن درصد قابل توجهی مواد معدنی و ویتامین، ارزش غذایی بیشتری نسبت به گوشت قرمز و سفید دارند. از سوی دیگر، فعالیت های شیلاتی در کشور، صرف نظر از تامین بخشی از مواد پروتئینی، منبع مناسبی برای اشتغال، تامین ارز و اهرمی برای توسعه و عمران مناطق ساحلی است. در واقع، در برنامه های توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشور، شیلات جایگاه مهمی دارد. شک نیست که اجرای طرح های شیلاتی کشور، به نیروهای کارآمد و متخصص نیازمنداست، افرادی که با استفاده از منابع آبی برای تامین پروتئین مورد نیاز مردم فعالیت کنند. هدف رشته مهندسی منابع طبیعی گرایش شیلات، پرورش و آموزش کارشناسان ومتخصصان در همین زمینه است. در این گرایش، دانشجویان با علوم مختلف بیولوژی جانوری،گیاهی و اکولوژی دریایی به عنوان زیر بنای شیلات آشنا می شوند، درباره آبزیان آبهای داخلی و دریایی، نحوه تکثیر و پرورش آبزیان، صید و صیادی و نحوه عمل آوری فرآورده های دریایی مطالعه می کنند. اهمیت این رشته زمانی آشکارتر می شود که بدانیم بهره برداری صحیح و پایدار از منابع دریایی، حفاظت از منابع و بازسازی ذخایر، تنوع بخشی در تولید و افزایش تولید، بهبود و ارتقای کیفیت محصولات شیلاتی از تولید به مصرف، استفاده از فناوری های جدید مهندسی ژنتیک در شیلات، اشتغال و درآمد ارزی بدون نگرش علمی و متکی بر یافته های تحقیقاتی در شیلات، امکان پذیرنیست.

هدف

هدف تربیت افرادی است که با علوم مختلف بیولوژی جانوری و گیاهی و اکولوژی دریایی به عنوان منابع و زیربنای شیلات آشنا گشته و به شناخت آبزیان داخلی (آب شیرین) ودریایی و نحوه تکثیر و پرورش گونه آبزیان بپردازند و وسایل صید و صیادی و فرآوردههای آبزیان را بیاموزند.

آینده شغلی، بازار کار، درآمد

فارغ التحصیلان با دارا شدن درجه مهندسی منابع طبیعی در رشته شیلات می توانند در امورزیر مفید واقع شوند:

1.        افزایش اطلاعات و آگاهی های افراد نسبت به شیلات و وسایل آن

2.        رشدو پرورش قدرت درک مفاهیم اساسی شیلات و آبزیان و زیست گاههای آبی

3.        توسعه شایسته در کاربرد مناسبترین روش برای حل مسایل و مشکلات شیلات کشور

4.        کسب مهارت در تهیه، اجرا و نظارت طرحهای پژوهشی کاربردی مربوط به شیلات و آبزیان 

فارغ التحصیلان این رشته می توانند به عنوان کارشناس در موسسات آموزشی و پژوهشی، جهاد کشاورزی و در سازمان شیلات کشور و واحدهای تابعه به عنوان کارشناسان برنامه ها و پروژه ها خدمت کنند.

دروس تخصصی

هیدروشیمی، لیمنولوژی، اکولوژی دریاها، اصول تکثیر و پرورش ماهی، تکثیر و پرورش ماهی، تکثیر و پرورش آبزیان، اصول تغذیه آبزیان، ماهی شناسی عمومی، ماهی شناسی سیستماتیک، بیماری ها و انگل های آبزیان،هیدروتکنیک و طراحی استخرها، بهداشت و تکنولوژی فرآورده های شیلاتی، جلسه بحث وپروژه.

طول دوره وشکل نظام

طول دوره وشکل نظام بر اساس مصوبات شورایعالی برنامه ریزی و مقررات آموزشی مربوطه تنظیم گردیده است بطوریکه طول این دوره بطور متوسط 4 سال است ولی حداکثر می تواندتا 6 سال(12 نیمسال ) طی شود. هر سال تحصیلی دارای دو نیمسال و هر نیمسال 17 هفته آموزشی می باشد. نظام آموزشی این دوره واحدی و هر واحد درس نظری دارای 17 ساعت آموزشی است

تعداد واحد های درسی

تعداد واحد های درسی دوره کارشناسی رشته شیلات 136 واحد بشرح زیر می باشد

ردیف	شرح	تعداد واحد
1	دروس عمومی	21
2	دروس علوم پایه	37
3	دروس اصلی	33
4	دروس تخصصی	39
5	دروس انتخابی	6
جمع		136